Sámevuohta Svieriga girkkon

Juohkka tjoaggulvis Svieriga girkkon vaddá tjoaggulvisbagádusánis ietjá ássjij lassen diedov sámegiela bargos birra.

Barggojuohkusa stiftajn

Ietjá ájnas dåjma sámerádáj le åvdedit lasedum diedojt sámij ja Sáme, sámeednama, birra ja barggat sáme åvdåstibmáj girkko mierredimorgánajn rijkan, stiftajn ja tjoaggulvisájn.

Sáme giella, umass varietehtajis, le identitehta ja kultuvra guodden. Danen li rámáttevstaj jårggålibme sámegiellaj sáme ráde dahkamusá ájnas oasse, sálmaj ja girkkolasj girjij jårggålimij lassen. Dálla jårggåluvvi, Vuona-svierik aktisasjbargon, rámáttevsta oarjjelsámegiellaj, ma sierralágásj jubmeldievnojn aneduvvi. Sálmaj jårggålim- ja tjoahkkimbarggo nuorttasámegiela sálmmagirjjáj le aj ájggeguovddelis doajmma.

Jårggålimbargo ájnas doajmmaoasse

Girkko bargguj sámij ja sámegielaj buorren gávnnu sierra organisasjåvnnå. Sáme Ráde Svieriga girkkon vuododuváj 1996 ja le njuolgga Girkkostivra vuollásattjan. Ráde oajvveulmme le sáme identitehtav, kultuvrav ja oassálasstemav doarjodit girkkon ja sebrudagán. Ráde doajmmá rijkalattjat.

Svieriga girkkon li sámijn jubmeldievno sámegiellaj majn dåbdijdusájdisá vuosedi gåktus le unneplåhkon ja álggoálmmugin årrot. Åvddåmerka diehti jubmeldievnojn, doajmmaplánimijn ja mierredimijn sáme vaddi ájnas diedov sámekultuvra ja iellemdádjadusá birra ja duvddi dajna dan girkko tsieggimav mij le riektá ja rievtesferdukvuoda åvdåstiddjen.

Jubmeldievnno sámegiellaj

Sámij ja Svieriga girkko gasskavuodan le guhka histåvrrå – dålutjij ietjájduvvama rájes ristalasj jáhko rádjáj ja sebrudaga ja girkko duolmmoma baktu udnásj girkko rádjáj, man sidot dálla le sámijt  tjuodtjeldahttet vaj sáme kultuvrra ja sámij giela vuojnnusij båhti ja adnuj båhti.

Sámijn li sierralágásj, árvulasj dåbdijdusá, majt girkkodåjman ja teologidjan, ja vil sebrudagán ietján aj, fálli. Sáme giela gulluji girkko ietjá gielajda, valla dajt ávkkim jubmeldievnon ja ietjá dåjmajn viertti åvdeduvvat.

Le juo moadda jage  årrum ájnas åvddånimdoajmma girkko sámegiela bargo hárráj, mij sámevuodav laset girkko jáhkkuj ja iellemij.

Lågå ienebuv sámij birra

Dáj bielijn máhtá ienebuv låhkåt sámij ja Sáme (Sámeednama) birra.

www.samer.se
www.sametinget.se
www.gaaltije.se

Diedo sámij birra

  • Sáme, ma li 70 000 ulmutja bájken, gulluji álggoálmmugij, mij nieljen rijkan gávnnu: Gárjelin, Suoman, Vuonan ja Svierigin. (Låhkodiedo le almmulasj gálldoj milta, valla árvvedahtte vil stuorábu.)
  • Svierigin gávnnu almmulattjat 20 000 sáme, månnama milta vil ienebu. Lågådisá bájken Svieriga sámijs barggi ällobargujn.
  • Sámij dálásj organisasjåvnnåhiståvrrå le 100 jage boares. Sámedigge vuododuváj jagen 1993 álmmukválljidum ja stáhta orgána hámen.
  • Ålles Sámen, sámeednamin, ávvoduvvá Sámeálmmukbiejvve guovvamáno 6 b.
  • Sáme ráde Svieriga girkkon álgij dåjmas 1997. Ájrrasa Sámedikke ja Svieriga girkko nuortap stiftaj oajvvádusaj milta válljiduvvi ja Girkkostivrra dajt nammat.
  • Guoradallam Sáme ássje Svieriga girkkon/Samiska frågor i Svenska kyrkan bådij tjavtjan 2006. Danna oajvváduvvá ietjá ássjij lassen nannusap  organisasjåvnnå girkko sámebargojda.